Giewont z Zakopanego-OlczyWesele góralskie
Wesele góralskie to obrzęd najczęściej prezentowany przez zespoły regionalne na Podhalu. W dniu zaślubin od rana do domu panny młodej przychodzą goście, gromadzą się druhny i drużbowie. Starościny przygotowują pannę do ślubu, ubierają biały gorset i spódnicę, głowę ozdabiają wiankiem, który jest symbolem stanu panieńskiego. Przyśpiewują i czynią ostatnie dobre rady na zamążpójście. Młoda wysyła pytacy i druhny po młodego pana, w tym czasie do domu przychodzą goście weselni. Kawaler nadjeżdża z rodziną, muzyka wita gości przybyłych na uroczystość. Ważnym momentem jest udzielenie młodym błogosławieństwa, kropienie wodą święconą i wygłoszenie mowy weselnej. Następnie orszak weselny udaje się do kościoła na ceremonię zaślubin. Pytace na koniach prowadzą orszak, za nimi jadą drużbowie z panną, druhny z kawalerem, kolejno rodzice, starostowie, muzyka i goście. Po kościele para młoda wraca już razem dorożką konną, napotykając bramy weselne, czyli przeszkody symbolizujące przejście młodych do innego stanu społecznego. W progu domu, gdzie odbywa się wesele, matki witają młodych chlebem i solą. Parze młodej rzuca się pod nogi snopek owsa na szczęście, rozpoczyna się uczta weselna przy suto zastawionych stołach. Późnym wieczorem rozpoczyna się obrzęd cepowin, rytuału symbolizującego zmianę statusu społecznego młodej panny. Rozpoczyna go taniec drużbów, którzy po uzyskaniu symbolicznych darów przekazują ją w ręce starościn. Starościny cepią młodą, czyli zdejmują z jej głowy wianek i zakładają białą chustkę. Rytuał ten miał symbolizować moment przejścia panny do społeczności kobiet zamężnych. Następnie druhny składają dary młodej, śpiewając i tańcząc. Młoda panna tańczy z kolejnymi uczestnikami wesela, pieniądze na cepiec i dary zbierają starościny. Jako ostatni młodą ponownie zabierają drużbowie żądając okupu od młodego pana. Młody oddaje żonie pieniądze, cuchę, opasek i piórko od kapelusza, które symbolizuje kawalerski stan. Na zakończenie młodzi tańczą taniec solowy. Starościny przekazują zebrane dary młodej parze i rozpoczyna się zabawa do białego rana.
Informacje o zespole
Parafialny Regionalny Zespół „Giewont” został założony w 1981 roku przez proboszcza parafii p.w. Matki Bożej Objawiającej Cudowny Medalik – księdza Jana Kowalika. Zespół prezentuje folklor górali podhalańskich, a w repertuarze zespołu znajdują się takie programy artystyczne jak: Jaślikarze Olczańscy, Wesele góralskie, Ozwijacka. Dorobek zespołu był prezentowany na wyjazdach krajowych oraz zagranicznych, m.in. w Austrii, Niemczech, Francji, Włoszech. Ważnym wydarzeniem w historii zespołu była prywatna audiencja oraz koncert dla Papieża Jana Pawła II w Watykanie w 1985 r. Grupa ma na swoim koncie kilka wydanych płyt o tematyce regionalnej oraz bożonarodzeniowej. Aktualnie zespół liczy około 120 członków, składa się z grupy młodzieżowej „Giewont” oraz dziecięcej „Mały Giewont”.
W 2014 roku został objęty Patronatem Biura Promocji Zakopanego, a w 2015 roku został gospodarzem Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem. Celem zespołu jest krzewienie tradycji i kultury Skalnego Podhala.
Od 2011 roku zespołem kierują: Maria Frączysta, Katarzyna Stachoń-Groblowy i Tomasz Galica.
